Choroba niebieskiego języka (Bluetongue) jest zakaźną chorobą przeżuwaczy, zarówno domowych jak i dzikich (chorują na nią bydło, owce i kozy, ale także sarny, jelenie, łosie). Wystąpienie jej spowoduje zakaz wywozu bydła oraz pozyskanego od niego materiału biologicznego z obszaru o promieniu co najmniej 150 km od ogniska choroby. Zwierzęta nie zarażają się bezpośrednio od siebie, a jedynie poprzez owady kłująco-ssące z rzędu muchówek, rodzaju kuczmany (Culicoides) oraz poprzez krew lub nasienie.
Na terytorium Polski i UE choroba niebieskiego języka podlega obowiązkowi zwalczania.
Choroba nie przenosi się na inne gatunki zwierząt gospodarskich i domowych oraz na ludzi, co oznacza, że mięso, mleko, skóry i wełna oraz inne produkty pochodzące od przeżuwaczy nie stanowią zagrożenia dla ludzi.
Objawy:
Bydło zakaża się znacznie częściej niż owce, choroba ta przebiega w łagodniejszej postaci niż u owiec. Po przechorowaniu bydło może stać się nosicielem zarazka, co prowadzi do zakażania kuczmanów i przenoszenia wirusa za ich pośrednictwem na zwierzęta zdrowe.
Z uwagi na długi okres wylęgania choroby objawy kliniczne u bydła mogą nie być widoczne nawet do 60-80 dni po zakażeniu. Jednakże jeśli wystąpią, można zaobserwować:
✓ spadek apetytu, spadek mleczności, gorączkę,
✓ ślinotok, trudności w przeżuwaniu
✓ zaczerwienienie i obrzęk błony śluzowej jamy ustnej,
✓ kulawizny, spowodowane zapaleniem koronki i tworzywa racic,
✓ u krów mlecznych – niechęć do zakładania kubków udojowych z powodu stanów zapalnych na strzykach
✓ ronienia,
✓ rodzenie zdeformowanych cieląt, przy czym deformacje dotyczą najczęściej głowy. Na zakażenie najbardziej podatne są płody w okresie rozwoju mózgu.
U owiec choroba może przebiegać od zakażenia bezobjawowego lub postaci przewlekłej do nadostrej i ostrej. Można zaobserwować następujące objawy kliniczne:
✓ spadek kondycji, posmutnienie, depresja i utrata mleczności,spadek apetytu z powodu stanów zapalnych w obrębie jamy ustnej i języka,
✓ duszność, ślinotok, obfity wypływ z nosa, początkowo surowiczy, następnie śluzowo-ropny i krwawy,
✓ bardzo wysoka temperatura ciała 41-42 0C,
✓ wymioty mogące być przyczyną zachłystowego zapalenia płuc,
✓ przekrwiony, obrzękły, siny i wystający z jamy ustnej język,
✓ biegunka, kał z domieszką krwi,
✓ kulawizna jako następstwo zapalenia koronki i tworzywa racic
✓ ciężarne samice mogą rodzić martwe lub zdeformowane jagnięta.
Zasady ochrony przeżuwaczy przed chorobą
✓ wystrzegać się zakupu zwierząt pochodzących z niewiadomego źródła, bez świadectwa zdrowia oraz z miejsc występowania choroby
✓ zapewnić okresowe wizyty lekarza weterynarii w gospodarstwie,
✓ zwalczać owady w pomieszczeniach inwentarskich, w których przebywają zwierzęta,
W przypadku zauważenia objawów nasuwających podejrzenie choroby zakaźnej niezwłocznie zgłosić ten fakt powiatowemu lekarzowi weterynarii bezpośrednio lub za pośrednictwem lekarza weterynarii opiekującego się gospodarstwem albo wójta (burmistrza, prezydenta miasta).